Rudnicki Kazimierz (1879–1959), sędzia, adwokat, prokurator, podsekretarz stanu w Min. Sprawiedliwości. Ur. 22 II w Wojsławicach w pow. chełmskim, był synem Henryka, właściciela apteki, i Antoniny z Herdinów.

R. ukończył 8-klasowe gimnazjum w Piotrkowie Trybunalskim. Studiował na Wydz. Prawnym Uniw. Warsz., gdzie w r. 1902 uzyskał tytuł kandydata nauk prawnych. Od 1 IX 1902 do 30 IX 1904 pracował w adwokaturze nie poświęcając się jednak poważnie temu zawodowi i studiując równocześnie historię na Uniw. Lwow, pod kierunkiem prof. Szymona Askenazego. Ogłosił wtedy książkę pt. Biskup Kajetan Sołtyk 1715–1788 (Kr.–W. 1906). Od 6 X 1904 do 15 VI 1906 był aplikantem w Sądzie Okręgowym w Piotrkowie, następnie do maja 1909 starszym kandydatem (asesorem) w tymże sądzie, a z kolei do maja 1910 pełnił funkcje sekretarza sądu. Wykładał też literaturę polską w szkole żeńskiej Henryki Domańskiej. Od lipca 1910 wykonywał zawód adwokata przysięgłego. Był m. in. obrońcą z urzędu jednego ze współoskarżonych w procesie Damazego Macocha w r. 1910. W l. 1909–14 był członkiem tajnego Koła Obrońców Politycznych zorganizowanego przez Stanisława Patka i w tym charakterze brał udział w procesach politycznych prowadzonych na terenie Piotrkowa. W r. 1914 po wybuchu pierwszej wojny światowej pozostawał przez pewien czas bez zajęcia, a z dn. 1 X 1915 został mianowany sędzią grodzkim dla miasta Piotrkowa. Stał również na czele Komisji Sądowej wyłonionej przez Komitet Obywatelski po wkroczeniu Niemców. Podpisywał też jako wydawca i redaktor dwutygodnik „Wiadomości Skautowe” wydawany w Piotrkowie od 1 I 1916. Od lutego do sierpnia 1917 piastował urząd prezydenta m. Piotrkowa. Od 25 VIII t.r. był prokuratorem przy Sądzie Okręgowym w Piotrkowie. Należał do masonerii. W lipcu 1920 zgłosił się do pomocniczej służby wojskowej w Piotrkowie. Odbywanie służby w tym mieście umożliwiło mu pełnienie nadzoru nad działalnością urzędu prokuratury.

W sierpniu 1921 został przeniesiony na stanowisko prokuratora przy Sądzie Okręgowym w Warszawie. Od 24 III do maja 1923 był podsekretarzem stanu w Min. Sprawiedliwości w gabinecie Władysława Sikorskiego, po czym powrócił na stanowisko prokuratora przy Sądzie Okręgowym w Warszawie. W r. 1923 został wybrany na wiceprezesa Patronatu tj. Tow. Opieki nad Więźniami. Był jednym ze współautorów nowego łagodniejszego regulaminu więziennego wprowadzonego w życie w miejsce regulaminów państw zaborczych. Oddawał poważne usługi Stefanii Sempołowskiej czynnej m. in. na polu niesienia pomocy więźniom politycznym. Z dn. 16 II 1927 został mianowany prokuratorem przy Sądzie Apelacyjnym w Warszawie na miejsce Zygmunta Hubnera. Był również członkiem Komisji Egzaminacyjnej dla aplikantów przy tym sądzie. Jako prokurator występował m. in. w procesach: Eligiusza Niewiadomskiego o zamordowanie prezydenta Gabriela Narutowicza (1922–3), policjanta Józefa Muraszki o zamordowanie dwóch oficerów-komunistów Walerego Bagińskiego i Antoniego Wieczorkiewicza wiezionych na wymianę do ZSRR (1925), Huberta Lindego o nadużycia w Pocztowej Kasie Oszczędności (1926), Borysa Kowerdy o zamordowanie posła radzieckiego Piotra Wojkowa (1927). Oskarżał również w sprawie o zabójstwo w r. 1934 ministra spraw wewnętrznych, Bronisława Pierackiego (1935–6). Niektóre z jego przemówień zostały ogłoszone przez Szymona Gelerntera w „Mowach sądowych” (W. 1925 I 14–18, 40–46, W. 1926 II 98–161, W. 1936 III 11–54). R. niejednokrotnie oddawał przysługi akcji obejmującej pomoc więźniom. Nazywano go «czerwonym prokuratorem». «W oczach panny Stefanii [Sempołowskiej], Rudnicki uchodził za człowieka, który przeciwdziała wszelkim nadużyciom prawa» (N. Gąsiorowska). Sam w swych wspomnieniach przyznaje, że Sempołowska zarzucała mu, że widział jednostkę, a nie prowadził walki o zasady. Brał udział w pracach Komisji Opiniodawczej Polskiego Tow. Ustawodawstwa Kryminalnego (PTUK) nad projektem kodeksu karnego. Opracował i wygłosił koreferat pt. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu (w: „PTUK. Opinie o projekcie kodeksu karnego” z. IV, W. 1931 s. 24–6). Z powodu rozbieżności poglądów między R-m a ministrem Witoldem Grabowskim w sprawach ukierunkowania procesów politycznych w myśl dezyderatów rządu, został przeniesiony z dn. 22 VI 1936 na stanowisko prokuratora Sądu Apelacyjnego w Krakowie, którego to stanowiska jednak R. nie objął. Od 4 VII do 16 X 1936 był prezesem Sądu Apelacyjnego w Krakowie. Na własną prośbę został przeniesiony w październiku t.r. na stanowisko prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie. W maju 1937 ponadto otrzymał nominację na sędziego Trybunału Stanu na okres trzechletni. Był członkiem zarządu Tow. Kryminologicznego oraz członkiem Zarządu Głównego Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów (do r. 1939). W r. 1935 Polska Akademia Literatury przyznała mu «Złoty Wawrzyn Akademicki» za krasomówstwo sądowe. R. był jej radcą prawnym.

W okresie okupacji niemieckiej pozostał na stanowisku prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie aż do wybuchu powstania warszawskiego. W l. 1939–4 był ponadto prezesem Patronatu w Warszawie. Zajmował się również – jak podał w ankiecie personalnej – opracowywaniem niektórych zagadnień z dziedziny organizacji sądownictwa dla przedstawiciela Delegatury Rządu na Kraj. W czasie powstania warszawskiego pełnił obowiązki obrońcy z urzędu przed Sądem Karnym Specjalnym i przed Wojskowymi Sądami Specjalnymi. Po upadku powstania przebywał w Piotrkowie Trybunalskim.

Od lutego 1945 był R. prezesem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z siedzibą w Łodzi. Na ogólnopolskim kongresie Związków Zawodowych w Warszawie w listopadzie 1945 wystąpił z ramienia Zrzeszenia Prawników Demokratów, krytykując nieudzielenie Polsce możliwości odegrania w procesie norymberskim przeciwko hitlerowskim zbrodniarzom wojennym – roli odpowiadającej rozmiarom doznanych cierpień i pominięcie w akcie oskarżenia wielu przestępstw popełnionych w Polsce oraz wysuwając postulat pociągnięcia zbrodniarzy hitlerowskich, którzy prześladowali Polaków, do odpowiedzialności przed sądami polskimi. W listopadzie 1946 został przeniesiony na stanowisko prezesa Sądu Apelacyjnego w Krakowie. W dn. 4 XII 1947 powierzono mu pełnienie obowiązków sędziego Sądu Najwyższego z zachowaniem dotychczasowych funkcji. W dn. 1 IV 1950 otrzymał na własną prośbę przeniesienie na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego w Ośrodku Sesji Wyjazdowych w Krakowie. W związku ze zlikwidowaniem tego Ośrodka z dn. 31 XII 1950 został delegowany z dn. 27 II 1951 «do pełnienia czynności» w Sądzie Wojewódzkim w Krakowie, a od 1 I 1952 przeniesiony na stanowisko sędziego Sądu Wojewódzkiego w Krakowie, którym był aż do śmierci. Ogłosił książkę pt. Wspomnienia prokuratora (Wyd. 1, W. 1956, Wyd. 2, W. 1957). Prezes Rady Ministrów decyzją z dn. 27 VII 1958 przyznał R-emu rentę specjalną w wysokości 2 tys. zł miesięcznie. W l. 1945–55 należał do Związku Zawodowego Pracowników Sądowych i Prokuratorskich w Krakowie. Był prezesem zarządu krakowskiego Oddz. Zrzeszenia Prawników Demokratów. Zmarł 14 X 1959 w Warszawie, został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Był odznaczony m. in. Orderem Polonia Restituta III kl. (1923) i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski z gwiazdą.

R. był żonaty (od r. 1906) z Marią z Jakimowiczów (zm. 25 IX 1959), nauczycielką gimnazjalną, z którą miał dzieci: Ewę Wandę (1907–1942), zamężną za Alfredem Mollischowem, i Andrzeja (1914–1973), inżyniera-rybaka, pracownika Instytutu Rybactwa Śródlądowego.

Portret R-ego powiększony ze zdjęcia fot., w Sądzie Woj. w Kr.; – W. Enc. Powsz. (PWN); Łoza, Czy wiesz, kto to jest? Uzupełnienia; – Błażejewski W., Historia harcerstwa polskiego, W. 1935; Chajn L., Wolnomularstwo w II Rzeczypospolitej, W. 1975; Hass L., Ambicje, rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928, W. 1984; Rocznik Polskiej Akademii Literatury 1933–1936, W. 1937 s. 256; toż 1937–1938, W. 1939 s. VII; Życie i działalność Stefanii Sempołowskiej, Oprac. N. Gasiorowska, W. 1960; – Jarosz M., Wędrówki po ścieżkach wspomnień, W. 1963; Ludność cvwilna w powstaniu warszawskim, W. 1974 II; Reale E., Raporty. Polska 1945–1946, Paryż 1968; Rutkowska J., Udział adwokatów w powstaniu warszawskim, ,,Palestra” 1983 nr 8 s. 49, 52; Sempołowska S., W więzieniach, W. 1960; Sprawa Józefa Muraszki, W. 1926; – ,,Dzien. Pol.” 1945 nr 287 s. 1, 1959 nr 246 s. 4, nr 247 s. 2; „Echo Krakowa” 1959 nr z 3 XI; „Express Poranny” 1927 nr z 6 I, 1931 nr z 9 V; „Gaz. Pozn.” 1956 nr 205 s. 4; „Gaz. Sądowa Warsz.” 1926 s. 638–9; „Głos Trybunalski” (Piotrków) 1925 nr z 29 X; „Ilustr. Kur. Pol.” 1959 nr 246; „Nowe Książki” 1957 nr 21; „Prawo i życie” 1959 nr 22; „Tryb. Ludu” 1959 nr 288; „Życie Warszawy” 1959 nr 249, 250; – Arch. Min. Sprawiedliwości: 2 teczki akt osobowych R-ego (1 założona 15 VIII 1917, 2 założona 1 II 1945, fot.); Arch. Sądu Woj. w Kr.: Akta osobowe R-ego; Informacje Elżbiety Kamieńskiej z Ł. i Wacława Szyszkowskiego z W. (skonsultowane z rodziną R-ego).

Henryk Korczyk